韩愈(768~824)字退之,唐代文学家、哲学家、思想家,河阳(今河南省焦作孟州市)人,汉族。祖籍河北昌黎,世称韩昌黎。晚年任吏部侍郎,又称韩吏部。谥号“文”,又称韩文公。他与柳宗元同为唐代古文运动的倡导者,主张学习先秦两汉的散文语言,破骈为散,扩大文言文的表达功能。宋代苏轼称他“文起八代之衰”,明人推他为唐宋八大家之首,与柳宗元并称“韩柳”,有“文章巨公”和“百代文宗”之名,作品都收在《昌黎先生集》里。韩愈在思想上是中国“道统”观念的确立者,是尊儒反佛的里程碑式人物。

韩愈其它作品精选

zuopinjingxuan

《祭鳄鱼文》
分享数: 311
朝代:唐朝 | 作者:韩愈 | 类型:写山|写水|古文观止|写鱼|写羊|

维年月日,潮州刺史韩愈使军事衙推秦济,以羊一、猪一,投恶溪之潭水,以与鳄鱼食,而告之曰: 昔先王既有天下,列山泽,罔绳擉刃,以除虫蛇恶物为民害者,驱而出之四海之外。

及后王德薄,不能远有,则江汉之间,尚皆弃之以与蛮、夷、楚、越;况潮岭海之间,去京师万里哉!鳄鱼之涵淹卵育于此,亦固其所。

今天子嗣唐位,神圣慈武,四海之外,六合之内,皆抚而有之;况禹迹所揜,扬州之近地,刺史、县令之所治,出贡赋以供天地宗庙百神之祀之壤者哉?鳄鱼其不可与刺史杂处此土也。

刺史受天子命,守此土,治此民,而鳄鱼睅然不安溪潭,据处食民畜、熊、豕、鹿、獐,以肥其身,以种其子孙;与刺史亢拒,争为长雄;刺史虽驽弱,亦安肯为鳄鱼低首下心,伈伈睍睍,为民吏羞,以偷活于此邪!且承天子命以来为吏,固其势不得不与鳄鱼辨。

鳄鱼有知,其听刺史言:潮之州,大海在其南,鲸、鹏之大,虾、蟹之细,无不归容,以生以食,鳄鱼朝发而夕至也。

今与鳄鱼约:尽三日,其率丑类南徙于海,以避天子之命吏;三日不能,至五日;五日不能,至七日;七日不能,是终不肯徙也。

是不有刺史、听从其言也;不然,则是鳄鱼冥顽不灵,刺史虽有言,不闻不知也。

夫傲天子之命吏,不听其言,不徙以避之,与冥顽不灵而为民物害者,皆可杀。

刺史则选材技吏民,操强弓毒矢,以与鳄鱼从事,必尽杀乃止。

拼音
è wén
[ [ táng cháo ] ] hán
wéi nián yuè , , cháo zhōu shǐ hán shǐ 使 jun1 shì tuī qín , , yáng zhū , , tóu è zhī tán shuǐ , , è shí , , ér gào zhī yuē : :        xiān wáng yǒu tiān xià , , liè shān , , wǎng shéng chuò rèn , , chú chóng shé è wéi mín hài zhě , , ér chū zhī hǎi zhī wài       
hòu wáng báo , , néng yuǎn yǒu , , jiāng hàn zhī jiān , , shàng jiē zhī mán chǔ yuè ; ; kuàng cháo lǐng hǎi zhī jiān , , jīng shī wàn zāi ! ! è zhī hán yān luǎn , , suǒ       
jīn tiān táng wèi , , shén shèng , , hǎi zhī wài , , liù zhī nèi , , jiē ér yǒu zhī ; ; kuàng suǒ yǎn , , yáng zhōu zhī jìn , , shǐ xiàn lìng zhī suǒ zhì , , chū gòng gòng tiān zōng miào bǎi shén zhī zhī rǎng zhě zāi ? ? è shǐ chù       
shǐ shòu tiān mìng , , shǒu , , zhì mín , , ér è hàn rán ān tán , , chù shí mín chù xióng shǐ 鹿 zhāng , , féi shēn , , zhǒng sūn ; ; shǐ kàng , , zhēng wéi zhǎng xióng ; ; shǐ suī ruò , , ān kěn wéi è shǒu xià xīn , , lǐn lǐn xiàn xiàn , , wéi mín xiū , , tōu huó xié ! ! qiě chéng tiān mìng lái wéi , , shì è biàn       
è yǒu zhī , , tīng shǐ yán : : cháo zhī zhōu , , hǎi zài nán , , jīng péng zhī , , xiā xiè zhī , , guī róng , , shēng shí , , è cháo ér zhì       
jīn è yuē : : jìn sān , , chǒu lèi nán hǎi , , tiān zhī mìng ; ; sān néng , , zhì ; ; néng , , zhì ; ; néng , , shì zhōng kěn       
shì yǒu shǐ tīng cóng yán ; ; rán , , shì è míng wán líng , , shǐ suī yǒu yán , , wén zhī       
ào tiān zhī mìng , , tīng yán , , zhī , , míng wán líng ér wéi mín hài zhě , , jiē shā       
shǐ xuǎn cái mín , , cāo qiáng gōng shǐ , , è cóng shì , , jìn shā nǎi zhǐ       
祭鳄鱼文注音
  • è
    wén
  • [
    [
    táng
    cháo
    ]
    ]
    hán
  • wéi
    nián
    yuè
    ,
    ,
    cháo
    zhōu
    shǐ
    hán
    shǐ
    使
    jun1
    shì
    tuī
    qín
    ,
    ,
    yáng
    zhū
    ,
    ,
    tóu
    è
    zhī
    tán
    shuǐ
    ,
    ,
    è
    shí
    ,
    ,
    ér
    gào
    zhī
    yuē
    :
    :
     
    xiān
    wáng
    yǒu
    tiān
    xià
    ,
    ,
    liè
    shān
    ,
    ,
    wǎng
    shéng
    chuò
    rèn
    ,
    ,
    chú
    chóng
    shé
    è
    wéi
    mín
    hài
    zhě
    ,
    ,
    ér
    chū
    zhī
    hǎi
    zhī
    wài
  • hòu
    wáng
    báo
    ,
    ,
    néng
    yuǎn
    yǒu
    ,
    ,
    jiāng
    hàn
    zhī
    jiān
    ,
    ,
    shàng
    jiē
    zhī
    mán
    chǔ
    yuè
    ;
    ;
    kuàng
    cháo
    lǐng
    hǎi
    zhī
    jiān
    ,
    ,
    jīng
    shī
    wàn
    zāi
    !
    !
    è
    zhī
    hán
    yān
    luǎn
    ,
    ,
    suǒ
  • jīn
    tiān
    táng
    wèi
    ,
    ,
    shén
    shèng
    ,
    ,
    hǎi
    zhī
    wài
    ,
    ,
    liù
    zhī
    nèi
    ,
    ,
    jiē
    ér
    yǒu
    zhī
    ;
    ;
    kuàng
    suǒ
    yǎn
    ,
    ,
    yáng
    zhōu
    zhī
    jìn
    ,
    ,
    shǐ
    xiàn
    lìng
    zhī
    suǒ
    zhì
    ,
    ,
    chū
    gòng
    gòng
    tiān
    zōng
    miào
    bǎi
    shén
    zhī
    zhī
    rǎng
    zhě
    zāi
    ?
    ?
    è
    shǐ
    chù
  • shǐ
    shòu
    tiān
    mìng
    ,
    ,
    shǒu
    ,
    ,
    zhì
    mín
    ,
    ,
    ér
    è
    hàn
    rán
    ān
    tán
    ,
    ,
    chù
    shí
    mín
    chù
    xióng
    shǐ
    鹿
    zhāng
    ,
    ,
    féi
    shēn
    ,
    ,
    zhǒng
    sūn
    ;
    ;
    shǐ
    kàng
    ,
    ,
    zhēng
    wéi
    zhǎng
    xióng
    ;
    ;
    shǐ
    suī
    ruò
    ,
    ,
    ān
    kěn
    wéi
    è
    shǒu
    xià
    xīn
    ,
    ,
    lǐn
    lǐn
    xiàn
    xiàn
    ,
    ,
    wéi
    mín
    xiū
    ,
    ,
    tōu
    huó
    xié
    !
    !
    qiě
    chéng
    tiān
    mìng
    lái
    wéi
    ,
    ,
    shì
    è
    biàn
  • è
    yǒu
    zhī
    ,
    ,
    tīng
    shǐ
    yán
    :
    :
    cháo
    zhī
    zhōu
    ,
    ,
    hǎi
    zài
    nán
    ,
    ,
    jīng
    péng
    zhī
    ,
    ,
    xiā
    xiè
    zhī
    ,
    ,
    guī
    róng
    ,
    ,
    shēng
    shí
    ,
    ,
    è
    cháo
    ér
    zhì
  • jīn
    è
    yuē
    :
    :
    jìn
    sān
    ,
    ,
    chǒu
    lèi
    nán
    hǎi
    ,
    ,
    tiān
    zhī
    mìng
    ;
    ;
    sān
    néng
    ,
    ,
    zhì
    ;
    ;
    néng
    ,
    ,
    zhì
    ;
    ;
    néng
    ,
    ,
    shì
    zhōng
    kěn
  • shì
    yǒu
    shǐ
    tīng
    cóng
    yán
    ;
    ;
    rán
    ,
    ,
    shì
    è
    míng
    wán
    líng
    ,
    ,
    shǐ
    suī
    yǒu
    yán
    ,
    ,
    wén
    zhī
  • ào
    tiān
    zhī
    mìng
    ,
    ,
    tīng
    yán
    ,
    ,
    zhī
    ,
    ,
    míng
    wán
    líng
    ér
    wéi
    mín
    hài
    zhě
    ,
    ,
    jiē
    shā
  • shǐ
    xuǎn
    cái
    mín
    ,
    ,
    cāo
    qiáng
    gōng
    shǐ
    ,
    ,
    è
    cóng
    shì
    ,
    ,
    jìn
    shā
    nǎi
    zhǐ
评析

  《祭鳄鱼文》,《韩昌黎文集校注》中原名《鳄鱼文》,但在《古文观止》中,则用此篇名。这是由于不少论者认为这是一篇祭文,或是一篇对鳄鱼的檄文。因此自觉不自觉地将《鳄鱼文》写成《祭鳄鱼文》或《驱鳄鱼文》。(陈新璋《也谈韩愈驱鳄及其“鳄鱼文”》)

  公元819年(唐宪宗元和十四年),韩愈因谏迎佛骨,触怒了唐宪宗,几乎被杀,幸亏裴度救援才被贬为潮州刺史。据《新唐书·韩愈传》说,韩愈刚到潮州,就听说境内的恶溪中有鳄鱼为害,把附近百姓的牲口都吃光了。于是写下了这篇《祭鳄鱼文》,劝戒鳄鱼搬迁。不久,恶溪之水西迁六十里,潮州境内永远消除了鳄鱼之患。这一传说固然不可信,但这篇文章仍不失为佳作,体现了韩愈为民除害的思想;文章虽然短小,却义正词严,跌宕有力。又,一般祭文的内容都是哀悼或祷祝,此文却实为檄文,如兴问罪之师,这也是韩愈为文的大胆之处。正如曾国藩所评:“文气似司马相如《谕巴蜀檄》,但彼以雄深胜,此以矫健胜。”

  《旧唐书·韩愈传》载:“初,愈至潮阳,既视事,询吏民疾苦,皆曰:“郡西湫(深潭也)水有鳄鱼,卵而化,长数丈,食民畜产将尽,于是民贫。居数日,愈往视之,令判官秦济炮一豚一羊,投之湫水,咒之。……咒之夕,有暴风雷起于湫中。数日,湫水尽涸,徙于旧湫西六十里。自是无鳄患。”正是这一百来字的记述,加上韩愈的《鳄鱼文》,就在“韩愈驱鳄”这件事上,千百年来引发了学人几无穷期的纷争,历来褒贬不一。褒之最高的,当推苏东坡,贬之最低的,应是王安石。

  许多文人学士对韩愈驱鳄称颂备至。苏东坡在韩碑上赞扬韩愈:“约束鲛鳄如驱羊”, “能驯鳄鱼之暴”。明宜德年间潮州知府王源《增修韩祠之记》中称颂韩愈“存恤孤茕,逐远恶物”。清代楚州人周玉衡则在《谒韩文公祠》诗中说:“驱鳄文章非异术,化民诗礼亦丹心”。至于潮州的民众与学人则更抱赞赏与感激的态度。因此,驱鳄行动成为宋代以后潮人尊韩的一项重要内容。清乾隆间人李调元在《题韩祠诗》中写道:“官吏尚镌鹦鹉字,儿童能诵鳄鱼文。”

  王安石在《送潮州吕使君》诗中告诫当时的潮州太守吕说:“不必移鳄鱼,诡怪以疑民。”后世批判审问者很多,言辞越发激烈。胡他的《白话文学史》中指出:“鳄鱼远徙六十里的神语,是韩愈自造的。”1979年,吴世昌则在《重新评价历史人物--试论韩愈其人》中评说《鳄鱼文》“真是中国文学史上弄虚作假、欺世盗名的一篇杰作,这样的神话实在编得拙劣可笑,无聊之极”。郭朋在《隋唐佛教》中甚至说韩愈“堂堂一代大儒、朝廷命宫,竟把一种浑浑噩噩的野生动物,当成谈判的对象。要同他们进行‘谈判’已经是愚不可及了,而最后那种‘选材技吏民,操强弓毒矢’的劲头,简直就是古代中国的‘堂·吉诃德’了!”

  • 古诗词学习网
    • 关于我们
    • 免责声明
    • 广告服务
    • 联系我们
    • 友情链接
  • 关注我们
  • 关注我们