韦庄(约836年─910年),字端己,杜陵(今中国陕西省西安市附近)人,诗人韦应物的四代孙,唐朝花间派词人,词风清丽,有《浣花词》流传。曾任前蜀宰相,谥文靖。

韦庄其它作品精选

zuopinjingxuan

《秦妇吟》
分享数: 558
朝代:南北朝 | 作者:韦庄 | 类型:写景|写雨|写雪|写风|写花|写山|写水|写马|田园|写人|民谣|写鬼|凄凉|写雷|乡村|江南|自由|战士|赋税|少妇|写云|写鱼|写酒|

中和癸卯春三月,洛阳城外花如雪。

东西南北路人绝,绿杨悄悄香尘灭。

路旁忽见如花人,独向绿杨阴下歇。

凤侧鸾欹鬓脚斜,红攒黛敛眉心折。

借问女郎何处来?含颦欲语声先咽。

回头敛袂谢行人,丧乱漂沦何堪说!三年陷贼留秦地,依稀记得秦中事。

君能为妾解金鞍,妾亦与君停玉趾。

前年庚子腊月五,正闭金笼教鹦鹉。

斜开鸾镜懒梳头,闲凭雕栏慵不语。

忽看门外起红尘,已见街中擂金鼓。

居人走出半仓惶,朝士归来尚疑误。

是时西面官军入,拟向潼关为警急。

皆言博野自相持,尽道贼军来未及。

须臾主父乘奔至,下马入门痴似醉。

适逢紫盖去蒙尘,已见白旗来匝地。

扶羸携幼竞相呼,上屋缘墙不知次。

南邻走入北邻藏,东邻走向西邻避。

北邻诸妇咸相凑,户外崩腾如走兽。

轰轰混混乾坤动,万马雷声从地涌。

火迸金星上九天,十二官街烟烘烔。

日轮西下寒光白,上帝无言空脉脉。

阴云晕气若重围,宦者流星如血色。

紫气潜随帝座移,妖光暗射台星拆。

家家流血如泉沸,处处冤声声动地。

舞伎歌姬尽暗捐,婴儿稚女皆生弃。

东邻有女眉新画,倾国倾城不知价。

长戈拥得上戎车,回首香闺泪盈把。

旋抽金线学缝旗,才上雕鞍教走马。

有时马上见良人,不敢回眸空泪下;西邻有女真仙子,一寸横波剪秋水。

妆成只对镜中春,年幼不知门外事。

一夫跳跃上金阶,斜袒半肩欲相耻。

牵衣不肯出朱门,红粉香脂刀下死。

南邻有女不记姓,昨日良媒新纳聘。

琉璃阶上不闻行,翡翠帘间空见影。

忽看庭际刀刃鸣,身首支离在俄顷。

仰天掩面哭一声,女弟女兄同入井;北邻少妇行相促,旋拆云鬟拭眉绿。

已闻击托坏高门,不觉攀缘上重屋。

须臾四面火光来,欲下回梯梯又摧。

烟中大叫犹求救,梁上悬尸已作灰。

妾身幸得全刀锯,不敢踟蹰久回顾。

旋梳蝉鬓逐军行,强展蛾眉出门去。

旧里从兹不得归,六亲自此无寻处。

一从陷贼经三载,终日惊忧心胆碎。

夜卧千重剑戟围,朝餐一味人肝脍。

鸳帏纵入岂成欢?宝货虽多非所爱。

蓬头垢面眉犹赤,几转横波看不得。

衣裳颠倒语言异,面上夸功雕作字。

柏台多半是狐精,兰省诸郎皆鼠魅。

还将短发戴华簪,不脱朝衣缠绣被。

翻持象笏作三公,倒佩金鱼为两史。

朝闻奏对入朝堂,暮见喧呼来酒市。

一朝五鼓人惊起,叫啸喧呼如窃语。

夜来探马入皇城,昨日官军收赤水。

赤水去城一百里,朝若来兮暮应至。

凶徒马上暗吞声,女伴闺中潜生喜。

皆言冤愤此时销,必谓妖徒今日死。

逡巡走马传声急,又道官军全阵入。

大彭小彭相顾忧,二郎四郎抱鞍泣。

沉沉数日无消息,必谓军前已衔璧。

簸旗掉剑却来归,又道官军悉败绩。

四面从兹多厄束,一斗黄金一斗粟。

尚让厨中食木皮,黄巢机上刲人肉。

东南断绝无粮道,沟壑渐平人渐少。

六军门外倚僵尸,七架{寨}营中填饿殍。

长安寂寂今何有?废市荒街麦苗秀。

采樵斫尽杏园花,修寨诛残御沟柳。

华轩绣毂皆销散,甲第朱门无一半。

含元殿上狐兔行,花萼楼前荆棘满。

昔时繁盛皆埋没,举目凄凉无故物。

内库烧为锦绣灰,天街踏尽公卿骨! 来时晓出城东陌,城外风烟如塞色。

路旁时见游奕军,坡下寂无迎送客。

霸陵东望人烟绝,树锁骊山金翠灭。

大道俱成棘子林,行人夜宿墙匡月。

明朝晓至三峰路,百万人家无一户。

破落田园但有蒿,摧残竹树皆无主。

路旁试问金天神,金天无语愁于人。

庙前古柏有残枿,殿上金炉生暗尘。

一从狂寇陷中国,天地晦冥风雨黑。

案前神水咒不成,壁上阴兵驱不得。

闲日徒歆奠飨恩,危时不助神通力。

我今愧恧拙为神,且向山中深避匿。

寰中箫管不曾闻,筵上牺牲无处觅。

旋教魔鬼傍乡村,诛剥生灵过朝夕。

妾闻此语愁更愁,天遣时灾非自由。

神在山中犹避难,何须责望东诸侯! 前年又出扬震关,举头云际见荆山。

如从地府到人间,顿觉时清天地闲。

陕州主帅忠且贞,不动干戈唯守城。

蒲津主帅能戢兵,千里晏然无犬声。

朝携宝货无人问,暮插金钗唯独行。

明朝又过新安东,路上乞浆逢一翁。

苍苍面带苔藓色,隐隐身藏蓬荻中。

问翁本是何乡曲?底事寒天霜露宿?老翁暂起欲陈辞,却坐支颐仰天哭。

乡园本贯东畿县,岁岁耕桑临近甸。

岁种良田二百廛,年输户税三千万。

小姑惯织褐絁袍,中妇能炊红黍饭。

千间仓兮万丝箱,黄巢过后犹残半。

自从洛下屯师旅,日夜巡兵入村坞。

匣中秋水拔青蛇,旗上高风吹白虎。

入门下马若旋风,罄室倾囊如卷土。

家财既尽骨肉离,今日垂年一身苦。

一身苦兮何足嗟,山中更有千万家,朝饥山上寻蓬子,夜宿霜中卧荻花! 妾闻此老伤心语,竟日阑干泪如雨。

出门惟见乱枭鸣,更欲东奔何处所?仍闻汴路舟车绝,又道彭门自相杀。

野宿徒销战士魂,河津半是冤人血。

适闻有客金陵至,见说江南风景异。

自从大寇犯中原,戎马不曾生四鄙。

诛锄窃盗若神功,惠爱生灵如赤子。

城壕固护教{斆、敩、效}金汤,赋税如云送军垒。

奈何四海尽滔滔,湛然一境平如砥。

避难徒为阙下人,怀安却羡江南鬼。

愿君举棹东复东,咏此长歌献相公。

拼音
qín yín
[ [ nán běi cháo ] ] wéi zhuāng
zhōng guǐ mǎo chūn sān yuè , , luò yáng chéng wài huā xuě       
dōng 西 nán běi rén jué , , 绿 yáng qiāo qiāo xiāng chén miè       
páng jiàn huā rén , , xiàng 绿 yáng yīn xià xiē       
fèng luán bìn jiǎo xié , , hóng zǎn dài liǎn méi xīn shé       
jiè wèn láng chù lái ? ? hán pín shēng xiān yān       
huí tóu liǎn mèi xiè háng rén , , sàng luàn piāo lún kān shuō ! ! sān nián xiàn zéi liú qín , , qín zhōng shì       
jun1 néng wéi qiè jiě jīn ān , , qiè jun1 tíng zhǐ       
qián nián gēng yuè , , zhèng jīn lóng jiāo yīng       
xié kāi luán jìng lǎn shū tóu , , xián píng diāo lán yōng       
kàn mén wài hóng chén , , jiàn jiē zhōng lèi jīn       
rén zǒu chū bàn cāng huáng , , cháo shì guī lái shàng       
shì shí 西 miàn guān jun1 , , xiàng tóng guān wéi jǐng       
jiē yán xiàng chí , , jìn dào zéi jun1 lái wèi       
zhǔ chéng bēn zhì , , xià mén chī zuì       
shì féng gài méng chén , , jiàn bái lái       
léi xié yòu jìng xiàng , , shàng yuán qiáng zhī       
nán lín zǒu běi lín cáng , , dōng lín zǒu xiàng 西 lín       
běi lín zhū xián xiàng còu , , wài bēng téng zǒu shòu       
hōng hōng hún hún qián kūn dòng , , wàn léi shēng cóng yǒng       
huǒ bèng jīn xīng shàng jiǔ tiān , , shí èr guān jiē yān hōng dòng       
lún 西 xià hán guāng bái , , shàng yán kōng       
yīn yún yūn ruò zhòng wéi , , huàn zhě liú xīng xuè       
qián suí zuò , , yāo guāng àn shè tái xīng chāi       
jiā jiā liú xuè quán fèi , , chù chù yuān shēng shēng dòng       
jìn àn juān , , yīng ér zhì jiē shēng       
dōng lín yǒu méi xīn huà , , qīng guó qīng chéng zhī jià       
zhǎng yōng shàng róng chē , , huí shǒu xiāng guī lèi yíng       
xuán chōu jīn xiàn 线 xué féng , , cái shàng diāo ān jiāo zǒu       
yǒu shí shàng jiàn liáng rén , , gǎn huí móu kōng lèi xià ; ; 西 lín yǒu zhēn xiān , , cùn héng jiǎn qiū shuǐ       
zhuāng chéng zhī duì jìng zhōng chūn , , nián yòu zhī mén wài shì       
tiào yuè shàng jīn jiē , , xié tǎn bàn jiān xiàng chǐ       
qiān kěn chū zhū mén , , hóng fěn xiāng zhī dāo xià       
nán lín yǒu xìng , , zuó liáng méi xīn pìn       
liú jiē shàng wén háng , , fěi cuì lián jiān kōng jiàn yǐng       
kàn tíng dāo rèn míng , , shēn shǒu zhī zài é qǐng       
yǎng tiān yǎn miàn shēng , , xiōng tóng jǐng ; ; běi lín shǎo háng xiàng , , xuán chāi yún huán shì méi 绿       
wén tuō huài gāo mén , , jiào pān yuán shàng zhòng       
miàn huǒ guāng lái , , xià huí yòu cuī       
yān zhōng jiào yóu qiú jiù , , liáng shàng xuán shī zuò huī       
qiè shēn xìng quán dāo , , gǎn chí chú jiǔ huí       
xuán shū chán bìn zhú jun1 háng , , qiáng zhǎn é méi chū mén       
jiù cóng guī , , liù qīn xún chù       
cóng xiàn zéi jīng sān zǎi , , zhōng jīng yōu xīn dǎn suì       
qiān zhòng jiàn wéi , , cháo cān wèi rén gān kuài       
yuān wéi zòng chéng huān ? ? bǎo huò suī duō fēi suǒ ài       
péng tóu gòu miàn méi yóu chì , , zhuǎn héng kàn       
shang diān dǎo yán , , miàn shàng kuā gōng diāo zuò       
bǎi tái duō bàn shì jīng , , lán shěng zhū láng jiē shǔ mèi       
hái jiāng duǎn dài huá zān , , tuō cháo chán xiù bèi       
fān chí xiàng zuò sān gōng , , dǎo pèi jīn wéi liǎng shǐ       
cháo wén zòu duì cháo táng , , jiàn xuān lái jiǔ shì       
cháo rén jīng , , jiào xiào xuān qiè       
lái tàn huáng chéng , , zuó guān jun1 shōu chì shuǐ       
chì shuǐ chéng bǎi , , cháo ruò lái yīng zhì       
xiōng shàng àn tūn shēng , , bàn guī zhōng qián shēng       
jiē yán yuān fèn shí xiāo , , wèi yāo jīn       
qūn xún zǒu chuán shēng , , yòu dào guān jun1 quán zhèn       
péng xiǎo péng xiàng yōu , , èr láng láng bào ān       
chén chén shù xiāo , , wèi jun1 qián xián       
diào jiàn què lái guī , , yòu dào guān jun1 bài       
miàn cóng duō è shù , , dòu huáng jīn dòu       
shàng ràng chú zhōng shí , , huáng cháo shàng kuī rén ròu       
dōng nán duàn jué liáng dào , , gōu jiàn píng rén jiàn shǎo       
liù jun1 mén wài jiāng shī , , jià { { zhài } } yíng zhōng tián è 饿 piǎo       
zhǎng ān jīn yǒu ? ? fèi shì huāng jiē mài miáo xiù       
cǎi qiáo zhuó jìn xìng yuán huā , , xiū zhài zhū cán gōu liǔ       
huá xuān xiù jiē xiāo sàn , , jiǎ zhū mén bàn       
hán yuán diàn 殿 shàng háng , , huā è lóu qián jīng mǎn       
shí fán shèng jiē mái méi , , liáng       
nèi shāo wéi jǐn xiù huī , , tiān jiē jìn gōng qīng ! !        lái shí xiǎo chū chéng dōng , , chéng wài fēng yān sāi       
páng shí jiàn yóu jun1 , , xià yíng sòng       
líng dōng wàng rén yān jué , , shù suǒ shān jīn cuì miè       
dào chéng lín , , háng rén xiǔ 宿 qiáng kuāng yuè       
míng cháo xiǎo zhì sān fēng , , bǎi wàn rén jiā       
luò tián yuán dàn yǒu hāo , , cuī cán zhú shù jiē zhǔ       
páng shì wèn jīn tiān shén , , jīn tiān chóu rén       
miào qián bǎi yǒu cán niè , , diàn 殿 shàng jīn shēng àn chén       
cóng kuáng kòu xiàn zhōng guó , , tiān huì míng fēng hēi       
àn qián shén shuǐ zhòu chéng , , shàng yīn bīng       
xián xīn diàn xiǎng ēn , , wēi shí zhù shén tōng       
jīn kuì zhuō wéi shén , , qiě xiàng shān zhōng shēn       
huán zhōng xiāo guǎn céng wén , , yàn shàng shēng chù       
xuán jiāo guǐ bàng xiāng cūn , , zhū bāo shēng líng guò cháo       
qiè wén chóu gèng chóu , , tiān qiǎn shí zāi fēi yóu       
shén zài shān zhōng yóu nán , , wàng dōng zhū hóu ! !        qián nián yòu chū yáng zhèn guān , , tóu yún jiàn jīng shān       
cóng dào rén jiān , , dùn jiào shí qīng tiān xián       
shǎn zhōu zhǔ shuài zhōng qiě zhēn , , dòng gàn wéi shǒu chéng       
jīn zhǔ shuài néng bīng , , qiān yàn rán quǎn shēng       
cháo xié bǎo huò rén wèn , , chā jīn chāi wéi háng       
míng cháo yòu guò xīn ān dōng , , shàng jiāng féng wēng       
cāng cāng miàn dài tái xiǎn , , yǐn yǐn shēn cáng péng zhōng       
wèn wēng běn shì xiāng ? ? shì hán tiān shuāng xiǔ 宿 ? ? lǎo wēng zàn chén , , què zuò zhī yǎng tiān       
xiāng yuán běn guàn dōng xiàn , , suì suì gēng sāng lín jìn diàn       
suì zhǒng liáng tián èr bǎi chán , , nián shū shuì sān qiān wàn       
xiǎo guàn zhī shī páo , , zhōng néng chuī hóng shǔ fàn       
qiān jiān cāng wàn xiāng , , huáng cháo guò hòu yóu cán bàn       
cóng luò xià tún shī , , xún bīng cūn       
xiá zhōng qiū shuǐ qīng shé , , shàng gāo fēng chuī bái       
mén xià ruò xuán fēng , , qìng shì qīng náng juàn       
jiā cái jìn ròu , , jīn chuí nián shēn       
shēn jiē , , shān zhōng gèng yǒu qiān wàn jiā , , cháo shān shàng xún péng , , xiǔ 宿 shuāng zhōng huā ! !        qiè wén lǎo shāng xīn , , jìng lán gàn lèi       
chū mén wéi jiàn luàn xiāo míng , , gèng dōng bēn chù suǒ ? ? réng wén biàn zhōu chē jué , , yòu dào péng mén xiàng shā       
xiǔ 宿 xiāo zhàn shì hún , , jīn bàn shì yuān rén xuè       
shì wén yǒu jīn líng zhì , , jiàn shuō jiāng nán fēng jǐng       
cóng kòu fàn zhōng yuán , , róng céng shēng       
zhū chú qiè dào ruò shén gōng , , huì ài shēng líng chì       
chéng háo jiāo { { xiào xiào xiào } } jīn tāng , , shuì yún sòng jun1 lěi       
nài hǎi jìn tāo tāo , , zhàn rán jìng píng       
nán wéi què xià rén , , huái 怀 ān què xiàn jiāng nán guǐ       
yuàn jun1 zhào dōng dōng , , yǒng zhǎng xiàn xiàng gōng
秦妇吟注音
  • qín
    yín
  • [
    [
    nán
    běi
    cháo
    ]
    ]
    wéi
    zhuāng
  • zhōng
    guǐ
    mǎo
    chūn
    sān
    yuè
    ,
    ,
    luò
    yáng
    chéng
    wài
    huā
    xuě
  • dōng
    西
    nán
    běi
    rén
    jué
    ,
    ,
    绿
    yáng
    qiāo
    qiāo
    xiāng
    chén
    miè
  • páng
    jiàn
    huā
    rén
    ,
    ,
    xiàng
    绿
    yáng
    yīn
    xià
    xiē
  • fèng
    luán
    bìn
    jiǎo
    xié
    ,
    ,
    hóng
    zǎn
    dài
    liǎn
    méi
    xīn
    shé
  • jiè
    wèn
    láng
    chù
    lái
    ?
    ?
    hán
    pín
    shēng
    xiān
    yān
  • huí
    tóu
    liǎn
    mèi
    xiè
    háng
    rén
    ,
    ,
    sàng
    luàn
    piāo
    lún
    kān
    shuō
    !
    !
    sān
    nián
    xiàn
    zéi
    liú
    qín
    ,
    ,
    qín
    zhōng
    shì
  • jun1
    néng
    wéi
    qiè
    jiě
    jīn
    ān
    ,
    ,
    qiè
    jun1
    tíng
    zhǐ
  • qián
    nián
    gēng
    yuè
    ,
    ,
    zhèng
    jīn
    lóng
    jiāo
    yīng
  • xié
    kāi
    luán
    jìng
    lǎn
    shū
    tóu
    ,
    ,
    xián
    píng
    diāo
    lán
    yōng
  • kàn
    mén
    wài
    hóng
    chén
    ,
    ,
    jiàn
    jiē
    zhōng
    lèi
    jīn
  • rén
    zǒu
    chū
    bàn
    cāng
    huáng
    ,
    ,
    cháo
    shì
    guī
    lái
    shàng
  • shì
    shí
    西
    miàn
    guān
    jun1
    ,
    ,
    xiàng
    tóng
    guān
    wéi
    jǐng
  • jiē
    yán
    xiàng
    chí
    ,
    ,
    jìn
    dào
    zéi
    jun1
    lái
    wèi
  • zhǔ
    chéng
    bēn
    zhì
    ,
    ,
    xià
    mén
    chī
    zuì
  • shì
    féng
    gài
    méng
    chén
    ,
    ,
    jiàn
    bái
    lái
  • léi
    xié
    yòu
    jìng
    xiàng
    ,
    ,
    shàng
    yuán
    qiáng
    zhī
  • nán
    lín
    zǒu
    běi
    lín
    cáng
    ,
    ,
    dōng
    lín
    zǒu
    xiàng
    西
    lín
  • běi
    lín
    zhū
    xián
    xiàng
    còu
    ,
    ,
    wài
    bēng
    téng
    zǒu
    shòu
  • hōng
    hōng
    hún
    hún
    qián
    kūn
    dòng
    ,
    ,
    wàn
    léi
    shēng
    cóng
    yǒng
  • huǒ
    bèng
    jīn
    xīng
    shàng
    jiǔ
    tiān
    ,
    ,
    shí
    èr
    guān
    jiē
    yān
    hōng
    dòng
  • lún
    西
    xià
    hán
    guāng
    bái
    ,
    ,
    shàng
    yán
    kōng
  • yīn
    yún
    yūn
    ruò
    zhòng
    wéi
    ,
    ,
    huàn
    zhě
    liú
    xīng
    xuè
  • qián
    suí
    zuò
    ,
    ,
    yāo
    guāng
    àn
    shè
    tái
    xīng
    chāi
  • jiā
    jiā
    liú
    xuè
    quán
    fèi
    ,
    ,
    chù
    chù
    yuān
    shēng
    shēng
    dòng
  • jìn
    àn
    juān
    ,
    ,
    yīng
    ér
    zhì
    jiē
    shēng
  • dōng
    lín
    yǒu
    méi
    xīn
    huà
    ,
    ,
    qīng
    guó
    qīng
    chéng
    zhī
    jià
  • zhǎng
    yōng
    shàng
    róng
    chē
    ,
    ,
    huí
    shǒu
    xiāng
    guī
    lèi
    yíng
  • xuán
    chōu
    jīn
    xiàn
    线
    xué
    féng
    ,
    ,
    cái
    shàng
    diāo
    ān
    jiāo
    zǒu
  • yǒu
    shí
    shàng
    jiàn
    liáng
    rén
    ,
    ,
    gǎn
    huí
    móu
    kōng
    lèi
    xià
    ;
    ;
    西
    lín
    yǒu
    zhēn
    xiān
    ,
    ,
    cùn
    héng
    jiǎn
    qiū
    shuǐ
  • zhuāng
    chéng
    zhī
    duì
    jìng
    zhōng
    chūn
    ,
    ,
    nián
    yòu
    zhī
    mén
    wài
    shì
  • tiào
    yuè
    shàng
    jīn
    jiē
    ,
    ,
    xié
    tǎn
    bàn
    jiān
    xiàng
    chǐ
  • qiān
    kěn
    chū
    zhū
    mén
    ,
    ,
    hóng
    fěn
    xiāng
    zhī
    dāo
    xià
  • nán
    lín
    yǒu
    xìng
    ,
    ,
    zuó
    liáng
    méi
    xīn
    pìn
  • liú
    jiē
    shàng
    wén
    háng
    ,
    ,
    fěi
    cuì
    lián
    jiān
    kōng
    jiàn
    yǐng
  • kàn
    tíng
    dāo
    rèn
    míng
    ,
    ,
    shēn
    shǒu
    zhī
    zài
    é
    qǐng
  • yǎng
    tiān
    yǎn
    miàn
    shēng
    ,
    ,
    xiōng
    tóng
    jǐng
    ;
    ;
    běi
    lín
    shǎo
    háng
    xiàng
    ,
    ,
    xuán
    chāi
    yún
    huán
    shì
    méi
    绿
  • wén
    tuō
    huài
    gāo
    mén
    ,
    ,
    jiào
    pān
    yuán
    shàng
    zhòng
  • miàn
    huǒ
    guāng
    lái
    ,
    ,
    xià
    huí
    yòu
    cuī
  • yān
    zhōng
    jiào
    yóu
    qiú
    jiù
    ,
    ,
    liáng
    shàng
    xuán
    shī
    zuò
    huī
  • qiè
    shēn
    xìng
    quán
    dāo
    ,
    ,
    gǎn
    chí
    chú
    jiǔ
    huí
  • xuán
    shū
    chán
    bìn
    zhú
    jun1
    háng
    ,
    ,
    qiáng
    zhǎn
    é
    méi
    chū
    mén
  • jiù
    cóng
    guī
    ,
    ,
    liù
    qīn
    xún
    chù
  • cóng
    xiàn
    zéi
    jīng
    sān
    zǎi
    ,
    ,
    zhōng
    jīng
    yōu
    xīn
    dǎn
    suì
  • qiān
    zhòng
    jiàn
    wéi
    ,
    ,
    cháo
    cān
    wèi
    rén
    gān
    kuài
  • yuān
    wéi
    zòng
    chéng
    huān
    ?
    ?
    bǎo
    huò
    suī
    duō
    fēi
    suǒ
    ài
  • péng
    tóu
    gòu
    miàn
    méi
    yóu
    chì
    ,
    ,
    zhuǎn
    héng
    kàn
  • shang
    diān
    dǎo
    yán
    ,
    ,
    miàn
    shàng
    kuā
    gōng
    diāo
    zuò
  • bǎi
    tái
    duō
    bàn
    shì
    jīng
    ,
    ,
    lán
    shěng
    zhū
    láng
    jiē
    shǔ
    mèi
  • hái
    jiāng
    duǎn
    dài
    huá
    zān
    ,
    ,
    tuō
    cháo
    chán
    xiù
    bèi
  • fān
    chí
    xiàng
    zuò
    sān
    gōng
    ,
    ,
    dǎo
    pèi
    jīn
    wéi
    liǎng
    shǐ
  • cháo
    wén
    zòu
    duì
    cháo
    táng
    ,
    ,
    jiàn
    xuān
    lái
    jiǔ
    shì
  • cháo
    rén
    jīng
    ,
    ,
    jiào
    xiào
    xuān
    qiè
  • lái
    tàn
    huáng
    chéng
    ,
    ,
    zuó
    guān
    jun1
    shōu
    chì
    shuǐ
  • chì
    shuǐ
    chéng
    bǎi
    ,
    ,
    cháo
    ruò
    lái
    yīng
    zhì
  • xiōng
    shàng
    àn
    tūn
    shēng
    ,
    ,
    bàn
    guī
    zhōng
    qián
    shēng
  • jiē
    yán
    yuān
    fèn
    shí
    xiāo
    ,
    ,
    wèi
    yāo
    jīn
  • qūn
    xún
    zǒu
    chuán
    shēng
    ,
    ,
    yòu
    dào
    guān
    jun1
    quán
    zhèn
  • péng
    xiǎo
    péng
    xiàng
    yōu
    ,
    ,
    èr
    láng
    láng
    bào
    ān
  • chén
    chén
    shù
    xiāo
    ,
    ,
    wèi
    jun1
    qián
    xián
  • diào
    jiàn
    què
    lái
    guī
    ,
    ,
    yòu
    dào
    guān
    jun1
    bài
  • miàn
    cóng
    duō
    è
    shù
    ,
    ,
    dòu
    huáng
    jīn
    dòu
  • shàng
    ràng
    chú
    zhōng
    shí
    ,
    ,
    huáng
    cháo
    shàng
    kuī
    rén
    ròu
  • dōng
    nán
    duàn
    jué
    liáng
    dào
    ,
    ,
    gōu
    jiàn
    píng
    rén
    jiàn
    shǎo
  • liù
    jun1
    mén
    wài
    jiāng
    shī
    ,
    ,
    jià
    {
    {
    zhài
    }
    }
    yíng
    zhōng
    tián
    è
    饿
    piǎo
  • zhǎng
    ān
    jīn
    yǒu
    ?
    ?
    fèi
    shì
    huāng
    jiē
    mài
    miáo
    xiù
  • cǎi
    qiáo
    zhuó
    jìn
    xìng
    yuán
    huā
    ,
    ,
    xiū
    zhài
    zhū
    cán
    gōu
    liǔ
  • huá
    xuān
    xiù
    jiē
    xiāo
    sàn
    ,
    ,
    jiǎ
    zhū
    mén
    bàn
  • hán
    yuán
    diàn
    殿
    shàng
    háng
    ,
    ,
    huā
    è
    lóu
    qián
    jīng
    mǎn
  • shí
    fán
    shèng
    jiē
    mái
    méi
    ,
    ,
    liáng
  • nèi
    shāo
    wéi
    jǐn
    xiù
    huī
    ,
    ,
    tiān
    jiē
    jìn
    gōng
    qīng
    !
    !
     
    lái
    shí
    xiǎo
    chū
    chéng
    dōng
    ,
    ,
    chéng
    wài
    fēng
    yān
    sāi
  • páng
    shí
    jiàn
    yóu
    jun1
    ,
    ,
    xià
    yíng
    sòng
  • líng
    dōng
    wàng
    rén
    yān
    jué
    ,
    ,
    shù
    suǒ
    shān
    jīn
    cuì
    miè
  • dào
    chéng
    lín
    ,
    ,
    háng
    rén
    xiǔ
    宿
    qiáng
    kuāng
    yuè
  • míng
    cháo
    xiǎo
    zhì
    sān
    fēng
    ,
    ,
    bǎi
    wàn
    rén
    jiā
  • luò
    tián
    yuán
    dàn
    yǒu
    hāo
    ,
    ,
    cuī
    cán
    zhú
    shù
    jiē
    zhǔ
  • páng
    shì
    wèn
    jīn
    tiān
    shén
    ,
    ,
    jīn
    tiān
    chóu
    rén
  • miào
    qián
    bǎi
    yǒu
    cán
    niè
    ,
    ,
    diàn
    殿
    shàng
    jīn
    shēng
    àn
    chén
  • cóng
    kuáng
    kòu
    xiàn
    zhōng
    guó
    ,
    ,
    tiān
    huì
    míng
    fēng
    hēi
  • àn
    qián
    shén
    shuǐ
    zhòu
    chéng
    ,
    ,
    shàng
    yīn
    bīng
  • xián
    xīn
    diàn
    xiǎng
    ēn
    ,
    ,
    wēi
    shí
    zhù
    shén
    tōng
  • jīn
    kuì
    zhuō
    wéi
    shén
    ,
    ,
    qiě
    xiàng
    shān
    zhōng
    shēn
  • huán
    zhōng
    xiāo
    guǎn
    céng
    wén
    ,
    ,
    yàn
    shàng
    shēng
    chù
  • xuán
    jiāo
    guǐ
    bàng
    xiāng
    cūn
    ,
    ,
    zhū
    bāo
    shēng
    líng
    guò
    cháo
  • qiè
    wén
    chóu
    gèng
    chóu
    ,
    ,
    tiān
    qiǎn
    shí
    zāi
    fēi
    yóu
  • shén
    zài
    shān
    zhōng
    yóu
    nán
    ,
    ,
    wàng
    dōng
    zhū
    hóu
    !
    !
     
    qián
    nián
    yòu
    chū
    yáng
    zhèn
    guān
    ,
    ,
    tóu
    yún
    jiàn
    jīng
    shān
  • cóng
    dào
    rén
    jiān
    ,
    ,
    dùn
    jiào
    shí
    qīng
    tiān
    xián
  • shǎn
    zhōu
    zhǔ
    shuài
    zhōng
    qiě
    zhēn
    ,
    ,
    dòng
    gàn
    wéi
    shǒu
    chéng
  • jīn
    zhǔ
    shuài
    néng
    bīng
    ,
    ,
    qiān
    yàn
    rán
    quǎn
    shēng
  • cháo
    xié
    bǎo
    huò
    rén
    wèn
    ,
    ,
    chā
    jīn
    chāi
    wéi
    háng
  • míng
    cháo
    yòu
    guò
    xīn
    ān
    dōng
    ,
    ,
    shàng
    jiāng
    féng
    wēng
  • cāng
    cāng
    miàn
    dài
    tái
    xiǎn
    ,
    ,
    yǐn
    yǐn
    shēn
    cáng
    péng
    zhōng
  • wèn
    wēng
    běn
    shì
    xiāng
    ?
    ?
    shì
    hán
    tiān
    shuāng
    xiǔ
    宿
    ?
    ?
    lǎo
    wēng
    zàn
    chén
    ,
    ,
    què
    zuò
    zhī
    yǎng
    tiān
  • xiāng
    yuán
    běn
    guàn
    dōng
    xiàn
    ,
    ,
    suì
    suì
    gēng
    sāng
    lín
    jìn
    diàn
  • suì
    zhǒng
    liáng
    tián
    èr
    bǎi
    chán
    ,
    ,
    nián
    shū
    shuì
    sān
    qiān
    wàn
  • xiǎo
    guàn
    zhī
    shī
    páo
    ,
    ,
    zhōng
    néng
    chuī
    hóng
    shǔ
    fàn
  • qiān
    jiān
    cāng
    wàn
    xiāng
    ,
    ,
    huáng
    cháo
    guò
    hòu
    yóu
    cán
    bàn
  • cóng
    luò
    xià
    tún
    shī
    ,
    ,
    xún
    bīng
    cūn
  • xiá
    zhōng
    qiū
    shuǐ
    qīng
    shé
    ,
    ,
    shàng
    gāo
    fēng
    chuī
    bái
  • mén
    xià
    ruò
    xuán
    fēng
    ,
    ,
    qìng
    shì
    qīng
    náng
    juàn
  • jiā
    cái
    jìn
    ròu
    ,
    ,
    jīn
    chuí
    nián
    shēn
  • shēn
    jiē
    ,
    ,
    shān
    zhōng
    gèng
    yǒu
    qiān
    wàn
    jiā
    ,
    ,
    cháo
    shān
    shàng
    xún
    péng
    ,
    ,
    xiǔ
    宿
    shuāng
    zhōng
    huā
    !
    !
     
    qiè
    wén
    lǎo
    shāng
    xīn
    ,
    ,
    jìng
    lán
    gàn
    lèi
  • chū
    mén
    wéi
    jiàn
    luàn
    xiāo
    míng
    ,
    ,
    gèng
    dōng
    bēn
    chù
    suǒ
    ?
    ?
    réng
    wén
    biàn
    zhōu
    chē
    jué
    ,
    ,
    yòu
    dào
    péng
    mén
    xiàng
    shā
  • xiǔ
    宿
    xiāo
    zhàn
    shì
    hún
    ,
    ,
    jīn
    bàn
    shì
    yuān
    rén
    xuè
  • shì
    wén
    yǒu
    jīn
    líng
    zhì
    ,
    ,
    jiàn
    shuō
    jiāng
    nán
    fēng
    jǐng
  • cóng
    kòu
    fàn
    zhōng
    yuán
    ,
    ,
    róng
    céng
    shēng
  • zhū
    chú
    qiè
    dào
    ruò
    shén
    gōng
    ,
    ,
    huì
    ài
    shēng
    líng
    chì
  • chéng
    háo
    jiāo
    {
    {
    xiào
    xiào
    xiào
    }
    }
    jīn
    tāng
    ,
    ,
    shuì
    yún
    sòng
    jun1
    lěi
  • nài
    hǎi
    jìn
    tāo
    tāo
    ,
    ,
    zhàn
    rán
    jìng
    píng
  • nán
    wéi
    què
    xià
    rén
    ,
    ,
    huái
    怀
    ān
    què
    xiàn
    jiāng
    nán
    guǐ
  • yuàn
    jun1
    zhào
    dōng
    dōng
    ,
    ,
    yǒng
    zhǎng
    xiàn
    xiàng
    gōng
鉴赏

  唐僖宗广明元年(880年)黄巢军攻入长安,僖宗出逃成都,韦庄因应试正留在城中,目赌长安城内的变乱,兵中弟妹一度相失,又多日卧病;离开长安的第二年,中和三年(883年)在东都洛阳,他将当时耳闻目见的种种乱离情形,通过一位从长安逃难出来的女子——即秦妇的“自述”,写成长篇叙事诗《秦妇吟》。

  《秦妇吟》无疑是我国诗史上一才华横溢的长篇叙事诗之一。长诗诞生的当时,民间就广有流传,并被制为幛子悬挂;作者则被呼为“秦妇吟秀才”,与白居易曾被称为“长恨歌主”并称佳话。其风靡一世,盛况空前。然而这首“不仅超出韦庄《浣花集》中所有的诗,在三唐歌行中亦为不二之作”(俞平伯)的(秦妇吟),却厄运难逃。由于政治缘故,韦庄本人晚年即讳言此诗,“他日撰家戒,内不许垂《秦妇吟》幛子,以此止谤”(《北梦琐言》)。后来此诗不载于《浣花集》,显然出于作者割爱。至使宋元明清历代徒知其名,不见其诗。至近代,《秦妇吟》写本复出于敦煌石窟,真乃天幸。

  从公元880年(唐僖宗广明元年)冬到公元883年(中和三年)春,即黄巢起义军进驻长安的两年多时间里,唐末农民起义发展到高潮,同时达到了转折点。由于农民领袖战略失策和李唐王朝官军的疯狂镇压,斗争残酷,而百姓蒙受着巨大的苦难和悲惨的牺牲。韦庄本人即因应举羁留长安,兵中弟妹一度相失,又多日卧病,他便成为这场震撼神州大地的社会巨变的目击者。经过一段时间酝酿,在他离开长安的第二年,即中和三年,在东都洛阳创作了这篇堪称他平生之力作的史诗。在诗中,作者虚拟了一位身陷兵中复又逃离的长安妇女“秦妇”对邂逅的路人陈述其亲身经历,从而展现了那一大动荡的艰难时世之各个方面。总之,《秦妇吟》既是一篇诗体小说,当然具有纪实性质。全诗共分五大段。首段叙述诗人与一位从长安东奔洛阳的妇人(即秦妇)于途中相遇,为全诗引子;二段为秦妇追忆黄巢起义军攻占长安前后的情事;三段写秦妇在围城义军中三载怵目惊心的各种见闻;四段写秦妇东奔途中所见所闻所感;末段通过道听途说,对刚刚平定的江南寄予一线希望,为全诗结尾。

  《秦妇吟》用了大量篇幅叙述了农民军初入长安引起的动乱。毫无疑问,在这里,作者完全站在李唐王朝的立场,是以十分敌视的态度看待农民革命的。由于戴了有色眼镜,即使是描述事实方面也就不无偏颇,攻其一点而不及其余。根据封建时代正史(两唐书)记载,黄巢进京时引起坊市聚观,可见大体上做到井然有序。义军头领尚让慰晓市人的话是:“黄王为生灵,不似李家不恤汝辈,但各安家。”而军众遇穷民于路,竟行施遗,唯憎官吏,黄巢称帝后又曾下令军中禁妄杀人。当然,既是革命,便难免流血;加之队伍庞大,禁令或不尽行,正如《新唐书·黄巢传》所记载“贼酋择甲第以处,争取人妻女乱之”的破坏纪律的行为总或不免。而韦庄却抓住这一端作了“放大镜”式的渲染:

  适逢紫盖去蒙尘,已见白旗来匝地。扶羸携幼竞相呼,上屋缘墙不知次。南邻走入北邻藏,东邻走向西邻避。北邻诸妇咸相凑,户外崩腾如走兽。轰轰琨琨乾坤动,万马雷声从地涌。火迸金星上九天,十二官街烟烘烔。家家流血如泉沸,处处冤声声动地,舞伎歌姬尽暗捐,婴儿稚女皆生弃。“秦妇”的东西南北邻里遭到烧杀掳夺,几无一幸免。仿佛世界的末日到了,整个长安城就只有嘶杀声与哭喊声。由于作者把当时的一些传闻,集中夸大,不免失实。但是,就在这些描述中,仍有值得读者注意的地方。在农民起义风暴的席卷下,长安的官吏财主们的惶惶不可终日的仇视恐惧心理,得到了相当生动的再现。在他们眼中,不仅起义军的“暴行”令人发指,就连他们的一举一动,包括沿袭封建朝廷之制度,也是令人作恶的:“衣裳颠倒语言异,面上夸功雕作字。柏台多半是狐精,兰省诸郎皆鼠魅。还将短发戴华簪,不脱朝衣缠绣被。翻持象笏作三公,倒佩金鱼为两史。”诗中表现的统治阶级对农民起义的仇视心理,可谓入木三分。这段文字,却从另一个角度,生动地反映出黄巢进入长安后的失策,写出农民领袖是怎样惑于帝王将相的错误观念,在反动统治阶级力量未曾肃清之际就忙于加官赏爵,作茧自缚。由此发现诗中涉及这方面的内容相当丰富,它还写到了农民起义军是怎样常处三面包围之中,与官军进行拉锯战,虽经艰苦卓绝的奋争而未能解围;他们又是怎样陷入困境,自顾不暇,也就无力解民于倒悬,致使关辅人民饿死沟壑、析骸而食;以及他们内部藏纳的异己分子是如何时时在祈愿他们的失败,盼望恢复失去的天堂。而这些生动形象的史的图景,是正史中不易看到的,它们体现出作者的才力。

  正如上文所说,《秦妇吟》是一个动乱时代之面面观,它的笔锋所及,又远不止于农民军一面,同时还涉及了封建统治者内部矛盾。韦庄在描写自己亲身体验、思考和感受过的社会生活时,违背了个人的政治同情和阶级偏见,将批判的锋芒指向了李唐王朝的官军和割据的军阀。诗人甚至痛心地指出,他们的罪恶有甚于“贼寇”黄巢。《秦妇吟》揭露的官军罪恶主要有二:其一是抢掠民间财物不遗余力,如后世所谓“寇来如梳,兵来如篦”。诗中借新安老翁之口控诉说:“千间仓兮万斯箱,黄巢过后犹残半。自从洛下屯师旅,日夜巡兵入村坞。匣中秋水拔青蛇,旗上高风吹白虎。入门下马如旋风,罄室倾囊如卷土。家财既尽骨肉离,今日残年一身苦。一身苦兮何足嗟,山中更有千万家。”

  其二便是杀人甚至活卖人肉的勾当。这一层诗中写得较隐约,陈寅恪、俞平伯先生据有关史料与诗意互参,发明甚确,扼要介绍如下。据《旧唐书·黄巢传》,“时京畿百姓皆寨于山谷,累年废耕耘。贼坐空城,赋输无入,谷食腾踊。米斗三四千。官军皆执山寨百姓鬻于贼,人获数十万”。《秦妇吟》则写道:“尚让厨中食木皮,黄巢机上刲人肉”、“夜卧千重剑戟围,朝餐一味人肝脍”,而这些人肉的来源呢?诗中借华岳山神的引咎自责来影射讽刺山东藩镇便透漏了个中消息:“闲日徒歆奠飨恩,危时不助神通力。寰中箫管不曾闻,筵上牺牲无处觅。旋教魇鬼傍乡村,诛剥生灵过朝夕。”俞平伯释云:“筵上牺牲”指三牲供品;“无处觅”就得去找;往哪里去找?“乡村”,史所谓“山寨百姓”是也。“诛剥”,杀也。“诛剥生灵过朝夕”,以人为牺也,直译为白话,就是靠吃人过日子。以上云云正与史实相符。黄巢破了长安,珍珠双贝有的是——秦妇以被掳之身犹曰“宝货虽多非所爱”,其他可知——却是没得吃。反之,在官军一方,虽乏金银,“人”源不缺。“山中更有千万家”,新安如是,长安亦然。以其所有,易其所无,于是官军大得暴利。

  凡此两端(抢掠与贩人),均揭露出封建官军与人民对立的本质。而韦庄晚年“北面亲事之主”王建及其僚属,亦在此诗指控之列。陈寅恪谓作者于《秦妇吟》其所以讳莫如深,乃缘“志希免祸”,是得其情实的。

  韦庄能写出如此具有现实倾向的巨作,诚非偶然。他早岁即与老诗人白居易同寓下邽,可能受到白氏濡染;又心仪杜甫,寓蜀时重建草堂,且以“浣花”命集。《秦妇吟》这首诗正体现了杜甫、白居易两大诗人对作者的影响,在艺术上且有青出于蓝之处。

  杜甫没有这种七言长篇史诗,唯白居易《长恨歌》可以譬之。但《长恨歌》浪漫倾向较显著,只集中表现两个主人公爱的悲欢离合。《秦妇吟》纯乎写实,其椽笔驰骛所及,时间跨度达两三年之久,空间范围兼及东、西两京,所写为历史的沧桑巨变。举凡乾坤之反覆,阶层之升降,人民之涂炭,靡不见于诗中。如此宏伟壮阔的画面,元、白亦不能有,唯杜甫(五言古体)有之。但杜诗长篇多政论,兼及抒情。《秦妇吟》则较近于纯小说的创作手法,例如秦妇形象的塑造、农民军入城的铺陈描写,金天神的虚构、新安老翁的形容,都是如此。这比较杜甫叙事诗,可以说是更进一步了。在具体细节的刻划上,诗人摹写现实的本领也是强有力的。如从“忽看门外红尘起”到“下马入门痴似醉”一节,通过街谈巷议和一个官人的仓皇举止,将黄巢军入长安之迅雷不及掩耳之势和由此引起的社会震动,描绘得十分逼真。战争本身是残酷无情的,尤其在古代战争中,妇女往往被作为一种特殊战利品,而遭到非人的待遇。所谓“马边悬男头,马后载妇女”。(蔡琰)《秦妇吟》不但直接通过一个妇女的悲惨遭遇来展示战乱风云,而且还用大量篇幅以秦妇声口毕述诸邻女伴种种不幸,画出大乱中长安女子群像,具有相当的认识价值。其中“旋抽金线学缝旗,才上雕鞍教走马”二句,通过贵家少妇的生活突变,“路上乞浆逢一翁”一段,通过因破落而被骨肉遗弃的富家翁的遭遇,使人对当时动乱世情窥班见豹。后文“还将短发戴华簪”数句虽属漫画笔墨,又足见农民将领迷恋富贵安乐,得意忘形,闹剧中足悲者。从“昨日官军收赤水”到“又道官军悉败绩”十数句,既见农民军斗争之艰难顽强,又见其志气实力之日渐衰竭,凡此刻划处,皆力透纸背;描摹处,皆情态毕见。没有十分的艺术功力,焉足办此。《秦妇吟》还着重环境气氛的创造。从“长安寂寂今何有”到“天街踏尽公卿骨”十二句,写兵燹后的长安被破坏无遗的现状,从坊市到宫室,从树木到建筑,一一道来,纤毫毕见,其笔力似在《长恨歌》、《连昌宫词》描写安史之乱导致毁坏的文字之上。尤其“内库烧为锦绣灰,天街踏尽公卿骨”,竟使时人惊讶,堪称警策之句。“长安寂寂今何有,废市荒街麦苗秀”,洛阳是“东西南北路人绝,绿杨悄悄香尘灭”,而一个妇人在茫茫宇宙中踽踽独行,“朝携宝货无人问,暮插金钗唯独行”。到处是死一般的沉寂,甚至比爆发还可怕,这些描写较之汉魏古诗“出门无所见,白骨蔽平原”这类诗句表现力更强,更细致成功地创造了一种恐怖气氛。总之,《秦妇吟》在思想内容上是复杂而丰富的,艺术上则有所开创,在古代叙事诗中堪称扛鼎之作。由于韦庄的写实精神在相当程度上克服了他的个人偏见,从而使得此诗在杜甫“三吏三别”、白居易《长恨歌》之后,为唐代叙事诗树起了第三座丰碑。

  • 古诗词学习网
    • 关于我们
    • 免责声明
    • 广告服务
    • 联系我们
    • 友情链接
  • 关注我们
  • 关注我们